_ آقای نجفی در این کتاب چه کاری صورت گرفته است؟

_ کتاب پیش رو روش ­شناسی شهیدین می­باشد که با توجه به کتاب شرح لمعه نوشته شده است. در این کتاب سعی شده است تا حدّ امکان و البته به صورت مختصر مبانی و اصول شهیدین که در جریان فقاهت و استنباط واقع می­ شوند توضیح داده شده است.

_ آیا ضرورت و کمبودی در این زمینه وجود داشت که احساس نیاز به پژوهش را در شما به وجود آورد؟

_ روش شناسی از جمله مباحثی است که امروزه با اینکه فضلای بسیاری بر اهمیت و ضرورت آن در نظام آموزشی حوزه تأکید دارند اما هنوز جای خالی آن وجود دارد. امروز طلاب عزیز پس از گذراندن دروس شرح لمعه یا رسائل و مکاسب، اصلاً نمی­دانند شهیدین یا شیخ انصاری چگونه و با چه ساز و کاری به چنین نتیجۀ فقهی رسیدند. زیرا نه اکثر طلاب مبانی فقهی اصولی ایشان را می­دانند و نه اساتید آن را متذکر می­شوند و طبیعی است که پیدا کردن این مبانی در حین کار نیز برای دانش­پژوه دشوار خواهد بود. لذا غرض اصلی از گنجاندن چنین متونی در نظام آموزشی که تحصیل روش استنباط و تمرین ساز و کار اجتهاد بود عملاً محقق نمی­شود و برای مثال طلاب نسبت به شرح لمعه تنها نگاه رساله عملیه دارند نه چیز دیگر.

_ خوب است دربارۀ جزئیات کتاب هم توضیحاتی ارائه دهید.

_ به خاطر اهمیت همین روش­شناسی که عرض کردم ما در این پژوهش آن مبانی و اصولی که در روش فقهی شهیدین تأثیرگذار بود را بررسی کرده­ایم و تلاش بر این بوده است که هر بحثی که به نوعی در شناخت جهت فکری این دو فقیه بزرگوار مؤثر باشد مورد واکاوی قرار بگیرد. مانند جایگاه عقل، عرف، اجماع در نزد شهیدین، یا نحوۀ ورود به استنباط و تقدّم و تأخر ادلّه، شیوۀ حدیثی ایشان در ردّ و قبول روایات، توجه ایشان به شهرت، قواعد فقهی، فقه عامه و اصول عملیه و … . افزون بر آن در مواردی که احساس نیاز می­شد به ارزیابی و نقد برخی از این مبانی هم پرداخته شده است. امید است این کتاب برای طلاب و حتی اساتیدی که وارد شرح لمعه شده و یا آن را تدریس می­کنند بسیار کمک­کننده باشد؛ یعنی مخاطبی که با مطالعۀ این اثر با نگاه فقهی اصولی شهیدین آشنا می­شود در حین تحصیل و تدریس کتاب نیز در جریان ساز و کار استنباط ایشان قرار خواهد گرفت.

در پایان کتاب نیز در فصلی مستقل دربارۀ معیارهای کتاب­های آموزشی و تطبیق آن بر دروس موجود در نظام آموزشی حوزه از جمله شرح لمعه پرداخته و بررسی کرده­ایم که اساساً این کتاب­ها واجد ملاک­های لازم می­باشند یا خیر؟ در این فصل به ملاک­های متون آموزشی پرداخته و تفاوت آن را با متون پژوهشی بیان کرده­ایم و این پرسش­ها را مطرح کردیم که آیا در کلیّت نظام آموزشی حوزه، استانداردهای آموزشی بودن لحاظ شده است یا نه؟ و اگر استانداردهای آموزشی رعایت نشده، علت این امر چه بوده است؟ اینکه می­توان جایگزین­هایی برای این کتاب­ها ارائه داد؟ دغدغه­ها و نگرانی برخی از مخالفین تطبیق دادن کتب درسی با فاکتورهای آموزشی چیست؟ در پایان نیز به ارائۀ پیشنهادهایی در این زمینه پرداخته ­ایم.