هشدار رهبری معظم(دامت برکاته) به طلاب
سرنوشت فسیلی!
رهبر عزیز(سلمه الله)، پیرامون موفقیت در طلبگی می فرمایند:
هر طلبه اى براى آينده ى زندگى علمى و فكرى خودش برنامه ريزى كند؛ بى هدف در حوزه نماند. مدتى تحصيلات هست؛ دارد كفايه مى خواند، مى خواهد درس خارج برود، درس خارج مى رود، مى خواهد مجتهد بشود، خيلى خوب، بعد براى آينده بايد برنامه ريزى كند. هركسى ذوقى دارد، هركسى توانى دارد، هركسى ممكن است موقعيت خاصى در اختيارش قرار بگيرد؛ اينها را از پيش برنامه ريزى كند و خودش را آماده نمايد. اينچنين نباشد كه ده سال، پانزده سال، بيست سال بگذرد و همينطور بى هدف در حوزه باشند و پاى اين درس و آن درس بنشينند و فسيل بشوند؛ نه فايده اى براى مردم، و نه فايده اى براى خودشان داشته باشند. (بيانات در آغاز درس خارج فقه، ۳۱/ ۰۶/ ۱۳۷۰)
سخن حضرت آقا حاوی چند نکته است:
- رموز موفقیت: ۱. انتخاب آگاهانه ی هدف. ۲. لزوم برنامه ریزی صحیح برای دست یازی به هدف ترسیم شده. ۳. عمل به لوازم هدف و برنامه. هستند دانش پژوهانی که استعداد اجتهاد و کار علمی دارند، اما همت آن را ندارند. صرف برنامه ریزی بدون تن دادن به مقتضیات آن، مثل اندیشه کردن درباره معیشت است بدون هیچ تحرکی.
- لزوم برنامه ریزی علمی هر طلبه ای طبق استعدادها و شرایط خود در ابتدای طلبگی نه اواسط آن. برنامه بر طبق استعدادها یعنی کسی که روحیه ارتباط گیری با دیگران ندارد، مبلغ موفقی نخواهد بود. طلبه ای که از پشتکار و فعالیت علمی دلزده می شود، بوی اجتهاد را هم استشمام نمی کند.
- اجتهاد پایان فعالیت نیست بلکه آغاز کار است. برخی تنها اجتهاد را هدف می دانند در حالیکه اجتهاد یک هدف ابتدایی است نه نهایی. گذرگاه اول است نه مقصد آخر. پس برنامه ریزی برای بعد از فقاهت و عالم شدن هم لازم است.
- روحانی را می توان کارآمد خواند که دردی از جامعه دواء کند وگرنه روحانی و غیر روحانی چه توفیری باهم دارند تا زمانی که فایده ی مطلوب به جامعه نرسد. روحانیون، رسالتی را لایق اند که ناکامان در آن، فسیلی را مانندند که جز نامی از روحانیت چیز دیگری ندارند.
کی گوش میده؟
مگر نشنیده ای که درس مقدم بر هر چیز است
از طرفی هم داریم: زگهواره تا گور دانش بجوی
پس درس در هر حال و هر سنی باشی مقدم است. بر همه چیز مقدم است چون دلیل مذکور اطلاق دارد. یعنی در هر شرایطی حتی اگر جان و ناموس مسلمانان در خطر بود باز هم درس مقدم است. قوت عملکرد این استدلال را در زمان دفاع مقدس شاهد بوده ایم.